FITIR SADAKASI…

Ramazan ayının son gününde güneşin batması anından itibaren verilmesi vacib olan ve her mükellef tarafından belirli şartlar çerçevesinde verilmesi gereken belli miktardaki sadakaya fıtır sadakası denir. Bu sadakaya fıtır sadakası denmesinin yanı sıra fıtır zekatı ve fitre de denmektedir. Bayramın vaktinin girdiği andan itibaren verilmesi vacib olduğu için bu sadakaya fıtır sadakası denilmiştir. Tabi ki bayramdan öncede verilebilir.

Efendimiz şöyle buyurmuşlardır; “Resulullah (s.a.v) fıtır sadakasını Müslümanlardan hür, köle, büyük-küçük, kadın-erkek her şahıs üzerine farz kıldı.” Fıtır sadakası, hür olan her Müslümana vaciptir. Temel ihtiyaçlarından fazla mala sahipse yeterlidir… Fıtır sadakasının miktarı bir sa’ (yaklaşık 2,400 kg.) sır. Fıtır sadakası ancak buğday, arpa, mercimek, pirinç, hurma, nohut, mısır, kuru üzüm gibi halkın çoğunun yediği gıda maddelerinden verilir.

Şafii mezhebine göre; Gıda maddelerinin kıymetini para olarak vermek caiz değildir.

Hanefilere göre; Gıda maddelerinin kıymetini para olarak vermek caizdir.

Din İşleri Yüksek Kurulu’nun fıtır sadakası ile kararı da şu şekildedir; “Gıda maddelerinin aynen verilmesinin caiz oluşunun yanı sıra bu maddelerin kıymetlerinin nakit olarak verilebileceği de ifade edilmiştir. Şafilere göre; insanlar 2.400 kg. buğdayın kıymetini de verebilirler. Hanefi mezhebini taklit ederek… Mesela diyelim 1 kg. buğday 10 TL eder, toplam 25 TL eder. Kişi başı bu kadar verebilir ama Diyanetin belirlediği 70 TL olarak da verebilir. Burada maksat fakir bir fayda görsün niyeti hasıl olursa daha makbule geçer. Yani eğer maddi durumumuz iyiyse Diyanetin belirlediği 70 TL miktarından düşmeyelim. Bir yemek parasıdır. O kadar gözümüzde büyütmeyelim. Adam gelip biliyorum maddi durumu çok iyidir ‘Yok hocam ben şafiyim 2.400 kg. kadar buğday ne kadar ediyorsa ben o kadar veririm’ diye sitem ediyor! Tamam öyledir kardeşim verebilirsin ama bir düşün bugün ki piyasa şartlarında 25 TL mi fakirin daha ihtiyacını görür, yoksa 70 tl mi? Tabii ki 70 TL görür… Buradaki ana mesele fakirin senin verdiğin parayla evinin ne kadar ihtiyacını görebilir. Ona göre düşünelim kıymetli kardeşlerim. Şimdi fitre miktarından bahsedince aklıma bir anı geldi. Şöyle talebeyken Ramazan ayında boş köylere imamlık yapmaya gidiyorduk. Köylüler görevimize karşı bize fitrelerini veriyorlardı. Tabi ki artık tartışıyorlardı. Hocam iki buçuk kg. buğday ne kadar yapıyorsa ben o, kadar sana fitre vereceğim. Bundan fazlasını verenlerde oluyordu. Fitre miktarına göre verdiklerinde imamım yeteri kadar ihtiyacını göremiyordu. Çünkü bir seneye kadar kendisine yetmiyordu. Öbür Ramazan’a kadar yetmesi gerekiyordu. Tabi ki her yerde öyle değildi. Bazı yerlerde fitrenin dışında da yardım ediyorlardı ama genellikle fitreyle anlaşıyorlardı. Fitrelerimizi Türkiye Diyanet Vakfı, AFAD, Kızılay, depremzedelere, diğer hayır kuruluşlarına ve çevremizde tanıdığımız fakir insanlara verebiliriz. Rabbim bütün ibadetlerimizi, rızasına uygun bir şekilde kabul etsin. Dua da buluşmak dileğiyle Allah’a emanet olun.