‘İstikamet’

İslami terminolojide istikamet ‘mutlak doğruluk, dürüstlük, adalet, itidal, sadakat’ gibi gayet zengin bir ahlaki mühtevaya sahiptir. Kısaca istikamet, kişinin, niyetiyle hedefiyle doğru ve dürüst bir hayat çizgisi benimseyip, bu çizgiyi sapmadan izlemesi demektir. 11. Yüzyıl alimi Râgıb el ısfahani meşhur Kur’an terimleri sözlüğünde istikamet kelimesinin dosdoğru yol hakkında kullanıldığını bundan dolayı Kur’an’da hak ve hakikat dinine sırat-ı müstakim denildiğini belirtir. Rabbimiz Allah’tır dedikten sonra istikamet sahibi olanları övgüyle anan iki ayetteki (41/30,46/13.) ‘istikamet’ kelimesi tefsir âlimlerince ‘samimi ve kararlı bir inançla hak ve hayır yolunda istikrarlı dengeli bir hayat sürdürme’ şeklinde açıklanır.

Peygamberimiz, başka öğüde ihtiyaç bırakmayacak değerde bir öğüt isteyen birine, “Allah’a iman ettim de, sonra da dosdoğru ol!” buyurmuştur. Sadece dünya işlerinde değil, dindarlıkta da kolaycılık peşindeyiz erdemlerin zahmetine katlanmayı göze alamıyoruz. Ünlü düşünürümüz Gazali, “istikametin zahmetli oluşundan dolayı her mümine, günde on yedi defa (beş vakit namazın farzlarında), ‘Bizi sırat-ı müstakimde (dosdoğru yolda) yürüt!’ diye dua etmesi emredilmiştir” der.

Hz. Peygamber, Kur’an’daki “sana emredildiği şekilde istikamet sahibi ol!” buyruğunun kendisini yaşlandırdığını söylemiştir. Gazali, tasavvuf yolunun iki esasının bulunduğunu söyler;

1. Allah’a karşı istikamet sahibi olmak.
2. İnsanlarla ilişkilerde barışı gözetmek. Birincisi kendini Allah’ın buyruklarına adamakla, ikincisi ise insanların her meşru taleplerini karşılamaya çalışmakla olur.

Dua da buluşmak dileğiyle Allah’a emanet olun.