“ANADOLU ÇİFTÇİSİ CİDDİ SIKINTI YAŞIYOR”

CHP Batman İl Başkanlığı binasında basın mensuplarıyla bir araya gelen Sarıbal, Türkiye’deki tarım politikaları ve gündeme dair önemli açıklamalarda bulundu. CHP İl binasında yapılan açıklamaya CHP İl Başkanı Hikmet Duruş, CHP Kozluk İlçe Başkanı Ahmet Durmaz, Kadın Kolları Başkanı Ayşegül Tekin, CHP Batman eski İl Başkanı Adnan Yaşar, bölgedeki çiftçiler ve çok sayıda partili katıldı.

Bölgede ciddi bir hububat hasadının başladığını belirten CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, “Son yağan yağmurlarla beraber verimliliği iyi olmasına rağmen fiyatlarda uygulanan politikalar nedeniyle ciddi bir sorun yaşıyoruz. Öte taraftan dünya Rusya’yı konuşurken 2 yıl önce covid krizini konuşuyorduk. Arkasından Ukrayna -Rusya savaşı, öbür taraftan Anadolu çiftçisi ciddi sıkıntı yaşıyor. Toprak Mahsulleri Ofisi bir fiyat açıkladı. Bu fiyata göre ekmeklik buğday 9 lira 250 kuruş olması gerekiyor. Ama buğday Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından yeterli miktarda alınmıyor. Ciddi bir hasat var ve bugün Mardin Kızıltepe hububat borsasında buğday 7 liraydı. Öbür tarafta Toprak Mahsulleri Ofisi 9 lira 250 kuruş olarak açıkladı. Geçen yıl aynı buğday 7 lira 😯 kuruştu. Bugün hemen hemen 1 lira geriden buğday fiyatı. Oysa Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) vermiş olduğu rakamlara göre enflasyon en az yüzde 40. Ortalama yüzde 60 gibi bir enflasyondan bahsediyoruz. Çiftçinin girdi maliyet enflasyonu 70-80’lerde. Öbür taraftan mazot, gübre, ilaç, tohum, işçilik, çiftçinin maliyeti çok yüksek oranda artmışken, en az yüzde 60 oranında artmışken TMO geçen seneki fiyatın üzerine sadece yüzde 24’lük bir artış yaptı. Bu ne demektir? Ben çiftçiyi adeta yok ediyorum demektir, çaresizliğe sürüklüyorum demektir. Ama aynı zamanda yeterli alım yapsa, aldığı alımla beraber parasını hemen ödeyebilse, bu da yok. Yeterli alım yok. 1 ay gibi bir geri ödeme süresi vermekte. Adeta çiftçiyi tüccarın, serbest piyasanın kucağında bırakmaktadır. 7 liradan bahsediliyor. Belli ki bu fiyat daha da düşecek. 6-7 liradan bahsediyoruz. Bu geçen senenin altında olan bir fiyat. Bundan tam 30 yıl önce nüfus 46 milyon iken Türkiye 19-20 milyon ton buğday üretimi yapıyordu. Bugün aradan 30 yıl geçmiş, nüfus 85 milyon olmuş, nüfus yüzde 50 artmış ve yine maalesef 19-20 milyondan bahsediyoruz. Oysa Türkiye’nin 30 milyon gibi bir temel ihtiyacı var. 20 milyon ton sadece iç ihtiyaç. Çiftçinin sadece bankalara borcu 210 milyar artmıştır. Eski parayla 210 katrilyon demektir. Dolayısıyla bu fiyatlar derhal yenilenmeli . TMO derhal fiyatları arttırmalı, alımı hızlandırmalı ve alımıyla beraber ödemeyi bir haftaya bırakmalıdır. Yoksa bir taraftan DEDAŞ baskısı, bir taraftan çiftçinin acil ödemesi gereken mazot, ilaç, gübre borcu, yaşamıyla ilgili borçlar, çiftçiyi adeta serbest piyasanın, tüccarın kucağına bırakmış durumdadır. Yetkilileri derhal ama derhal göreve çağırıyoruz. Bölgeler arası farkı gideren kuru, sulu tarımın verimliliğini de önceleyen bir fiyat politikasına ihtiyaç var. Bu süreç içerisinde mutlaka sağlanmalıdır. Çünkü bu fiyatlarla buğday üretimi fiyatlar gelecek yıl daha da düşecek. Bir kaç kelime de mercimek için söylemek istiyorum. Türkiye dünyada en çok mercimek üreten dördüncü ülkelerden biridir. Türkiye’nin ürettiği mercimek, dünyanın en kaliteli mercimeklerinden biri olarak kabul edilebilir. Mineral, vitamin ve bitkisel protein olarak dünyanın en iyi mercimeği bu topraklarda üretilir. Türkiye eski yıllarda, 2002’ye kadar yıllık ortalama 500 bin ton gibi mercimek üretmiştir. Ama 2002’den 2023’e kadar Türkiye’nin ortalama üretimi 328 bin tonda kalmıştır. Peki açık nasıl kapatılmıştır? Açık maalesef ithalatla kapatılmıştır. Sürekli ithalat. Bugün de ithalat devam etmektedir. Dışarıdan bizim mercimeğimize göre daha kalitesiz mercimek gelir, onu kendi insanımıza yediririz, ülkemizin kaliteli mercimeğini de dışarıya satarız. İktidar şu ana kadar mercimekte fiyat açıkladı mı? Hayır. Çünkü piyasanın kaderine bıraktı. Geçen sene 14 lira açıklamışlardı, sonra 1 lira ilave ederek 15 lira fiyat verdiler. Bu yıl şuanda fiyat yok. Ne yazık ki biraz önce söylediğim çiftçi maliyetleri aynen buğdayda olduğu gibi mercimekte de artmıştır, ama fiyat yok” diye konuştu.